Kategoria: Ciekawostki

Kolejne obrazki terrorystów z Państwa Islamskiego obiegają świat. Obcięte głowy? Proszę bardzo. Zakopane żywcem kobiety? Nic prostszego. Dzieci wysadzające się w tłumie niewiernych? Oczywiście. Nie zapominają o dodaniu do tego wszystkiego okrzyku Allah akbar, pamiętaj o emocjonalnym zabarwieniu tego okrzyku, ma brzmieć jakbyś wygrał szóstkę w Totolotka. Nie ma wątpliwości, że twór nazywany Państwem Islamskim jest bytem, z którym ludzkość rozstała by się z przyjemnością, w tempie rozchodzącej się eksplozji termojądrowej na ternie bliskiego wschodu. Niestety sytuacja tam to istny przekładaniec, tłuką się wszyscy ze wszystkimi. Na dzień dzisiejszy nie wiadomo kto jest tam tym dobrym. Mało tego, setki Francuzów, Niemców, Amerykanów Szwedów, a nawet kilkunastu Polaków, zasilają szeregi tego chorego tworu. Co się dzieje w głowach tych ludzi, że nagle wpadają na genialny pomysł, dołączenia do bandy zwyrodnialców?

Masowe mordy to stary wynalazek

Cofnijmy się najpierw odrobinę w przeszłość. Dla wszystkich, którzy sądzą, że działania tego typu to coś nowego w dziejach świata muszę rozczarować, to stara jak świat taktyka – wojna totalna. Aleksander Macedoński świetnie zdawał sobie sprawę, że nic nie działa tak na morale przeciwników jak przerażenie. Strach przed swoją armią potęgował za pomocą masowych mordów i wymyślnych rzezi, z których celowo oszczędzał jednostki, których celem było rozniesienie takiej wieści niczym dżuma. Ale to było dawno, co? Przenieśmy się w takim razie do 1948 roku. Miesiąc przed proklamowaniem niepodległości, Izraelskie bojówki Irgun i Lehi spacyfikowało Palestyńską wioskę Dajr Jassin. Napastnicy zajmowali dom po domu, wrzucając do nich granaty ręczne i strzelając do wszystkich: kobiet, starców, dzieci. Rozstrzelano też na skraju wsi ponad 80 mężczyzn wziętych do niewoli. Celem było wzbudzenie przerażenia wśród ludności arabskiej stawiającej opór powstającemu państwu Izrael.

Dlaczego ludzie przyłączają się do zbrodniarzy?

W 1951 Eric Hoffer opublikował książkę The True Believer, która stara się zrozumieć i znaleźć przyczyny powstawania masowych ruchów społecznych. Hoffer w swojej publikacji zdradza, że największym motywatorem przyciągających ludzi do tego typu ruchów społecznych jest nadzieja. W przypadku ISIS może to być nadzieja, na sukces, nowe życie, władzę, kobiety czy bogactwo. Szczególnie narażone na tego typu komunikaty są osoby, które nie potrafią się odnaleźć w dotychczasowym otoczeniu, którym jest trudno się dostosować. Hoffer uznał, za podatne osoby z marginesu społecznego, zdesperowane, wykluczone w jakiś sposób (fizycznie czy społecznie) ponieważ przynależność do jakiejś społeczności jest dla człowieka bardzo istotna. 

Jednakże najbardziej niebezpiecznym jest fakt, że takie masowe ruchy przyciągają psychopatyczne osobowości, które są skłonne do najgorszych czynów. Okazuje się, że ruchy religijne takie jak ISIS potrzebują takich jednostek, ponieważ ich główną strategią jest wojna totalna, a mordowanie bezbronnych ludzi czy obcinanie im maczetą głowy nie należy do najłatwiejszych rzeczy dla zwykłego człowieka.

Mimo, że psychopaci niczym nie różnią się od nas, na pierwszy rzut oka, to nie są tacy jak ja czy Ty. Spełnieniem psychopaty samym w sobie może być kontrola oraz dominacja, co sprawia, że czuje się stabilnie oraz bezpiecznie. Ruchy masowe oparte na religii odrzucające etykę, nadzór oraz prawo są idealnym zbiorowiskiem, w którym może się ukryć by realizować bez skrępowania swoje cele za pomocą mordów, tortur, gwałtów itp. Co ciekawe jednostka dopuszczająca się takich zbrodni jest oceniana jako bardziej wartościowsza. Jej status w organizacji rośnie, jako osoby która całkowicie poświęca się sprawie. Tak też było w przypadku Stalina, Eichmann, Pol Pota czy Teda Bundiego. Czym byli bardziej bezwzględni, tym ich status w organizacji rósł.

ISIS to tygiel różnych typów osobowości, niewielki odsetek tych zbiorowości to kryminaliści, a jeszcze mniejszy psychopaci. Jednakże to właśnie oni będą wpływać i sterować tego typu ruchami, ponieważ będą uznawani za najbardziej poświęconych sprawie, a co za tym idzie będą wzorem dla innych członków. To sprawia, że jeżeli nie zostaną na czas powstrzymani, spirala przemocy będzie się rozwijała do skali jaką mogliśmy obserwować w nazistowskich Niemczech.

[sc:formularz-dolny ]

Codziennie rano mijam niewielki park. O tej porze roku jest pięknie pokryty warstwą złotych liści, zatopionych w porannym deszczu. Moje obserwacje tak niewielkich skrawków zdarzają się rzadko jak demokracja w Rosji, a to wszystko z braku pędzącego niczym Robert Kubica na zakręcie czasu.

Coraz mniej rzeczy przypomina mi o chwilach, które powinny zostać w mojej pamięci. Jednakże guzikiem, który najsilniej odpala wspomnienia okazują się być zapachy. Są jak TNT w fabryce fajerwerków. Ciepłe pieczywo pobliskiej piekarni przypomina mi dzieciństwo. Zapach zwiewnych damskich perfum pierwszy pocałunek.

To są moje zapachy. Uruchamiające moje foldery na pulpicie mojego umysłu. Są też takie, których nikt nie zrozumie, zapach papierosów zmieszany z zapachem zimnego piwa, przypomina mi czasy kiedy w klubach można było palić i bywało tak gęsto, że nie trzeba było uruchamiać wytwornic dymu. To były piękne czasy i ten zapach też jest piękny. Co prawda nie na mojej koszuli ale sprawia mi radość zabierając mnie jak Delorean w podróż do przeszłości.

Zapach emocji

Podobno zmysł węchu jest najstarszym zmysłem. Nasz nos jest w stanie wychwycić bilion różnych zapachów (nie pytajcie mnie jak to policzono), a ponadto kobiety mają lepszy zmysł węchu od mężczyzn (damn it!). Okazuje się, że zapach jest nośnikiem informacji, który ludzkie ciało modyfikuje w zależności od emocji. W skrócie nasz pot jest jak sms, który zawiera informacje na temat naszego stanu emocjonalnego.

Utrecht – Holandia, zaciemniona sala z dużym projektorem, a przy wejściu kilku zaniepokojonych mężczyzn. To ochotnicy, którzy zgodzili się nie palić papierosów ani nie spożywać alkoholu na okres badania. Ich zadaniem po za abstynencją było oglądanie filmów. Filmów, których zadaniem było budzenie bardzo intensywnych stanów emocjonalnych. Po każdym seansie zbierano śladowe próbki potu mężczyzn.

Próbki zapachowe były wysyłane do innej części budynku, gdzie niczego nieświadomym kobietom rozpylano dany zapach, w czasie rozwiązywania testu obrazkowego. W tym samym momencie nagrywano ekspresje mimiczne. Okazało się, że kobiety, które poczęstowana zapachem potu mężczyzn, oglądających filmy wywołujące strach oraz obrzydzenie przejmowały stan emocjonalny. Pot posiadał ładunek emocjonalny, który zarażał odczuwające go kobiety.

Zapachy to nie tylko guziki naszych wspomnień ale również ładunek, który przynosi proste informacje. Jest to pierwszy dowód na odrobinę bardziej złożoną komunikację za pomocą zapachu.

Mirror Sniffing: Humans Mimic Olfactory Sampling Behavior – Anat Arzi, Limor Shedlesky, Lavi Secundo and Noam Sobel.

[sc:formularz-dolny ]

Photo credit: roboppy / CC BY-NC-ND

Miałem to szczęście, że wychowywałem się w dość liberalnej części naszego kraju, gdzie ludzie dużo piją, głośno się bawią i nie myślą o tym, co czeka ich jutro, czyli na granicy Gdańska i Sopotu. Kiedy odrobine podrosłem ganialiśmy z chłopakami do Sopotu. Tam piliśmy pierwsze piwo, tam podrywaliśmy pierwsze dziewczyny. W obecnej mekce taniego lansu i klubów ze striptizem dla milionerów, ciężko doszukać się miejsc, które jeszcze dziesięć lat temu pełniły rolę najbardziej magnetycznych.

Odwiedzaliśmy je tak często jak mogliśmy, a mogliśmy rzadko, bo ochrona nie zawsze dawała się nabrać ma nasze marsowe miny i ciut przyduże marynarki, które świadczyły o niepełnoletności. Jednak zwykle wracaliśmy bogatsi o nowe przygody i jakoś udało nam się wślizgnąć do większości klubów…… po za jednym. Jednym, w którym znany nam ochroniarz, ze spokojem gladiatora odmawiał nam raz za razem. Działo się tak długo, aż w którymś momencie spostrzegliśmy się, że klub urósł w naszych oczach do rangi legendy, w której jeszcze nie byliśmy.

Mimo dziesiątków pomysłów i prób, w tym przebraniu kumpli za własnych ochroniarzy w celu podniesienia statusu, nasze podejścia raz za razem odnosiły sromotną klęskę. Gdy już nadszedł moment zwycięstwa, w postaci odpowiedniego wieku, klub okazał się niczym niewyróżniającym pomieszczeniem, drogim, w dodatku z nieciekawym towarzystwem. Czułem się rozczarowany, bo owy klub był dla mnie tym, czym jest Mekka dla prawdziwego muzułmanina. Musiałem tam postawić swoją nogę, a zawiódł mnie totalnie.

Odrzucenie działa jak narkotyk

Byliście kiedyś w tych super drogich salonach samochodowych? Część sprzedawców po otaksowaniu Was wzrokiem, uśmiechnie się jednostronnie, by nieświadomie dać wyraz pogardzie i zajmie się planowaniem w swojej głowie wieczornego prania. I ja ich bardzo lubię, bo nie zależy mi na łażącym za mną sprzedawcy, z przyklejonym uśmiechem wyciętym z pudełka po paście Colgate. Jednak wiele ludzi uzna, to za cios poniżej pasa, za poniżenie, że uznano nas za osobę gorszego typu. I to będzie woda na ich młyn, bo ludzie będą za wszelką cenę starali się dostać do grona tych ludzi, których traktuje się lepiej.

Dokładnie jak w badaniu dotyczącym marek z wysokiej półki o nazwie – “Should the Devil Sell Prada? Retail Rejection Increases Aspiring Consumers’ Desire for the Brand.” Badanie polegało na wpuszczeniu grupy badawczej do supermarketu, gdzie część osób została potraktowana w sposób stricte „olewający” a druga w sposób, jaki przystało na profesjonalną obsługę. Okazuje się, że sklepy z wysokiej półki, gdzie sprzedawca olewał klientów, odnotowały wzrost zainteresowania oraz zostały ocenione, jako lepsze, niż te, w których sprzedawcy wspierali klientów. Zabierz cukierek a oszaleją? Nie do końca, sklepy z półki niższej typu H&M, nie osiągały takich rezultatów w przypadku olewania klientów.

Każdy miał kiedyś bzika, na punkcie czegoś, czego nie mógł dostać. Dziewczyny, samochodu, nowego telefonu w limitowanej edycji, sukienki, która zniknęła z rynku, czy może butów zauważonych gdzieś w odmętach Instagrama. Dlatego nie zwariujmy, to celowy zabieg, by nas przyciągnąć.

[sc:formularz-dolny ]

Morgan K. Ward and Darren W. Dahl. “Should the Devil Sell Prada? Retail Rejection  Increases Aspiring Consumers’ Desire for the Brand.” Journal of Consumer Research: October 2014. F

Po raz kolejny wychodzi z szafy mit, jakoby w naszym mózgu występowały odosobnione półkule, których zadania były by zupełnie inne. Mit głosi, że lewa półkula mózgowa to ta, która jest odpowiedzialna za język, racjonalne rozumowanie, logikę i fakty. Czytaj dalej Lewa półkula logiczna a prawa artystyczna to zwykły mit